Hygiene:

Één van de belangrijkste zaken bij het houden en kweken van vogels is hygiene. De kooi en volière moeten daarom regelmatig grondig schoon gemaakt worden. Hoe vaak dit moet gebeuren is afhankelijk van de grootte van de kooi of volière, de hoeveelheid vogels die er in gehuisvest wordt het seizoen, en de mate van vervuiling die optreedt. Om de kosten te besparen gaan sommige mensen ertoe over om de bodembedekking van de volière of kooi te zeven, zodat de zichtbare ontlasting verwijderd wordt. De onzichtbare vervuiling wordt echter niet weggehaald met het zeven, zodat besmettingsgevaar blijft bestaan. Verschoont u de bodembedekking van de volière of nachthok, haal dan de hele laag weg en vervang hem door een geheel nieuwe laag. Welke soort bodembedekking U gebruikt, hangt af van de soort vogels die U houdt. De bekendste en meest gebruikte soort bedekking is het zogenaamde schelpenzand, maar ook houtsnippers en schoon rivierzand en zelfs kiezels worden soms als ondergrond gebruikt. Ontsmet wanden, spijlen en de vloer van de volière geregeld. Hiervoor kunt U veilige middelen aanschaffen in iedere dieren speciaalzaak. Zitstokken, voederbakjes, en waterbadjes moeten ook regelmatig worden schoon geschrobd in een sopje met desinfecterend middel. Hoe hygiënischer U te werk gaat, hoe kleiner het risico op problemen.

Verzorging van de nagels:

De nagels van vogels kunnen te lang worden, zeker wanneer de zitstokken te dun of te glad zijn. Sommige vogelsoorten hebben aanleg om snel lange nagels te ontwikkelen, zoals verschillende Afrikaanse prachtvinken. Behalve dat de lange nagels voor een vogel erg lastig zijn, kunnen ze uiteindelijk ook vergroeiingen aan tenen en voeten veroorzaken. Bekijk daarom de nagels van uw vogels regelmatig kritisch en knip ze korter wanneer dat nodig is. Doet U dit voor de eerst keer, dan kan dit een wat griezelig klusje zijn. Wellicht kan een ervaren vogelkweker U bijstaan. Houd in gedachten dat u uitsluitend de nagelpunt kort moet knippen. Voorkom te allen tijde dat U in (het leven) knipt. Hierdoor gaat de nagel bloeden, soms langdurig en wordt het knippen een pijnlijke en traumatische ervaring voor U vogel. Hebt U vaker de nagels van de vogel geknipt, dan wordt het een routineklusje dat in een paar minuten geklaard is. Wanneer U er echter erg tegenop ziet, kunt U beter iemand anders vragen het voor U te doen, dat is nog altijd beter dan de vogel met te lange nagels door het leven te laten gaan.

Ontwormen:

Vrijwel vogels kunnen wormen krijgen, maar wormen komen het meest voor bij papegaaiachtige, vooral bij de Australische soorten zoals neophema’s. Een (half)jaarlijkse wormenkuur is voor vogels in de risicogroep ook voor gezelschapsvogels waar niet mee gekweekt wordt geen overdreven luxe. Vindt u het moeilijk om U vogel zelf te ontwormen, dan kunt U iemand anders, wellicht uw dierenarts, vragen dit voor te doen.

Badwater:

De luchtvochtigheid in de omgeving waar veel kooi en volièrevogels vandaan komen, is veel hoger dan wij ze in een gemiddelde huiskamer kunnen bieden. Vrijwel alle vogels hebben er daarom behoefte aan zo nu en dan een bad te nemen, en voor sommige is een dagelijks bad zelfs een voorwaarde om in een goed conditie te blijven. Badwater moet dagelijks worden ververst, ook als het niet vervuild lijkt. Maakt U vogel geen gebruik van een badhuisje of schaal, maar behoort hij wel tot de soorten die een waterbad nodig hebben om in conditie te blijven, besproei hem dan regelmatig met een plantenspuit op nevelstand. Doe dit overigens alleen bij behaaglijke temperaturen, om te voorkomen dat de vogel ziek wordt.

De rui:

Een volwassen vogel ruit één maal per jaar. Is een vogel vaker of erg lang in de rui, dan kan er sprake zijn van verkeerde voeding, stress of factoren zoals plotselinge verandering van temperatuur, of ziekte. De ruiperiode is voor vrijwel alle vogels een kritische periode die erg veel van het gestel van de vogel vraagt. Tijdens de ruiperiode hebben vogels extra voedingsstoffen nodig. Vogels die normaal gesproken zingen, zullen tijdens de rui amper iets van zich laten horen en de meeste vogels zijn ook minder actief dan normaal. De ruitijd duurt gemiddeld anderhalf tot twee maanden. Een verschijnsel dat regelmatig voorkomt, is de zogenaamde (stokrui).Dit betekend dat de vogels steeds maar blijven ruien. Stokrui is vaak een gevolg van te koud drinken of badwater, terwijl de omgevingstemperatuur wel behaaglijk is. Een goed huismiddel om de dieren te helpen door de rui te komen, is dagelijks een heel klein beetje soda opgelost in het drinkwater.

Zieke vogels:

Wanneer U uw vogels goed kent, kunt u aan hun gedrag en uiterlijk zien of ze zich goed voelen. Een gezonde vogel heeft een glad aanliggend verenpak en is actief. Afwijkend gedrag, zoals het zich terugtrekken, apathie, stereotiepe bewegingen, verenpikken en algemene onrust, kunnen wijzen op een probleem. Een van de eerst dingen waar U aan kan merken dat u vogel zich niet lekker voelt, is dat hij dik zit. Dit algemeen bekende term betekend dat de vogel zijn veren opzet en een lusteloze indruk maakt. Veel vogels nemen deze houding aan als de omgevingstemperatuur te laag voor ze is. Door hun veren op te zetten, houden ze een beetje lichaamswarmte in de ruimte tussen de veren vast. Verhoging van temperatuur geeft in een dergelijk geval verbetering. Andere symptomen waaraan U kunt merken dat er iets mis is met de vogels zijn onder meer een afwijkende ademhaling, het (happen)naar lucht niet soorttypische dunne ontlasting, weinig of geen voedsel opname, kale plekken, slecht in de bevedering zitten, overmatige rui, woekeringen op de snavel, poten en rond de ogen, gedeeltelijke of complete verlamming, uitvloeiing uit de neus of ogen, en zwellingen. Vermoedt U dat er iets niet in orde is met u vogels, wacht dan nooit af hoe dit zich ontwikkelt, maar tref direct maatregelen. Hebt u een goed contact met ervaren vogelhouders en kwekers, dan zou U hun het probleem kunnen voorleggen. Ervaren vogelmensen kennen bepaalde symptomen goed en weten vaak precies hoe u ze zou kunnen bestrijden. Via vogelverenigingen kunt U eventueel met ervaren mensen in contact komen. U kunt daarnaast contact opnemen met U dierenarts. Wellicht kan een eenvoudig onderzoek van de ontlasting van de vogels uitsluitsels geven en in andere gevallen kan een bloedmonster of onderzoek van een van de aangetaste vogels een indicatie geven van de oorzaak van het probleem.